Bệnh đái tháo đường typ2 là một trong những bệnh không lây nhiễm đang gia tăng tại Việt Nam. Chính vì vậy các loại thuốc điều trị tiểu đường tuýp 2 là vấn đề được nhiều người quan tâm.

Tiểu đường tuýp 2 là bệnh gì?

Bệnh tiểu đường hay đái tháo đường là tình trạng lượng đường trong máu quá cao. Bệnh tiểu đường có hai dạng là bệnh tiểu đường tuýp 1 và bệnh tiểu đường tuýp 2. Ở bệnh tiểu đường tuýp 2, cơ thể của bạn không thể tạo ra hoặc sử dụng tốt insulin.

Insulin là một hormone giúp cho glucose (đường) có thể đi vào tế bào và nạp năng lượng cho các tế bào. Nếu không có insulin, quá nhiều glucose sẽ tích tụ trong máu gây ra bệnh tiểu đường.

Theo thời gian, lượng đường trong máu cao gây ra các vấn đề nghiêm trọng ở tim, mắt, thận, thần kinh, nướu và răng của bạn.

>>>> Tham khảo thêm: Các loại thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh nhanh, hiệu quả, an toàn

Các triệu chứng thường gặp

Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 2 thường không xuất hiện hoặc khá nhẹ nên bạn không nhận ra trong giai đoạn đầu.

Các triệu chứng thông thường bao gồm:

• Nhìn mờ
• Mệt mỏi
• Ăn nhiều nhưng vẫn mau đói
• Uống nước nhiều nhưng vẫn mau khát
• Đi tiểu thường xuyên, đặc biệt là vào ban đêm
• Vết thương lâu lành
• Đau và tê ở chân hoặc tay
• Sụt cân không rõ lý do
• Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2 là gì?

Đái tháo đường tuýp 2 gây ra do mỡ, gan và tế bào ở các cơ không phản ứng phù hợp với insulin. Tình trạng này gọi là kháng insulin, kết quả là glucose không thể vào trong tế bào để giúp bạn dự trữ năng lượng và dẫn đến lượng glucose trong máu quá cao gây ra hiện tượng tăng đường huyết.

Những nguyên nhân gây ra tình trạng kháng insulin bao gồm: Thừa cân béo phì, di truyền.

Các loại thuốc điều trị tiểu đường tuýp 2

Metformin (Dimethylbiguanide)

Thuốc được sử dụng rộng rãi ở tất cả các quốc gia, trước đây 30 năm là thuốc điều trị chính của đái tháo đường typ 2.

Hiện nay Phenformin không còn lưu hành trên thị trường.

Metformin có tác động chủ yếu là ức chế sản xuất glucose từ gan nhưng cũng làm tăng tính nhạy của insulin ở mô đích ngoại vi. Tác động hạ glucose trong khoảng 2-4 mmol/l và có thể giảm HbA1c đến 2%, vì nó không kích thích tuỵ chế tiết insulin nên không gây hạ glucose máu khi sử dụng đơn độc.

Metformin còn là thuốc được khuyến cáo lựa chọn dùng điều trị người đái tháo đường béo phì, thừa cân, để duy trì hoặc làm giảm cân nặng, thuốc còn có tác động có lợi đến giảm lipid máu.

Metformin có thể gây ra tác dụng không mong muốn ở đường tiêu hoá, nên dùng cùng bữa ăn và bắt đầu bằng liều thấp.

Sulfonylurea

Sulfonylurea kích thích tuỵ tiết insulin làm giảm glucose trung bình là 50 – 60 mg/dl, giảm HbA1c tới 2%. Sulfonylurea dùng thận trọng với người già, người bị bệnh thận (creatinine máu > 200 mol/L) hoặc rối loạn chức năng gan. Sulfonylurea không được dùng để điều trị tăng glucose máu ở người bệnh đái tháo đường typ 1, nhiễm toan ceton, người bệnh có thai, và một số tình trạng đặc biệt khác.

Thuốc thuộc thế hệ này có tác dụng hạ glucose máu tốt, ít tác dụng phụ hơn thuốc thế hệ 1, nhóm Gliclazid các tác dụng đặc hiệu lên kênh KATP làm phục hồi đỉnh tiết sớm của insulin gần giống sự bài tiết insulin sinh lý nên ít gây hạ glucose máu hơn các thuốc sulfonylurea khác. 

Nhóm Glimepirid tác dụng hạ glucose máu tốt, ngoài tác dụng kích thích tế bào beta của tuỵ bài tiết insulin gần giống với bài tiết insulin sinh lý , còn có tác dụng làm tăng nhạy cảm của mô ngoại vi với insulin. Thuốc có rất ít tác dụng phụ và ít gây tăng cân ở người bệnh đái tháo đường thừa cân.

Thuốc ức chế enzym Alpha- glucosidase

Enzym Alpha-glucosidase có tác dụng phá vỡ đường đôi thành đường đơn. Thuốc ức chế Alpha-glucosidase, vì thế có tác dụng làm chậm sự hấp thu monosaccharide, do vậy hạ thấp lượng glucose máu sau bữa ăn.

Những thuốc nhóm này gồm:

Nhóm Acarbose: Glucobay (50mg và 100mg) tác dụng không mong muốn là đầy bụng, ỉa chảy… 

Nhóm Voglibose: thuốc này hiện không có tại Việt Nam

Metiglinide/Repaglinide

Thuốc kích thích bài tiết ra insulin sau ăn (khi có tăng glucose trong máu)

Về lý thuyết nhóm này không thuộc nhóm sulfonylurea nhưng có khả năng kích thích tế bào beta tuyến tuỵ tiết insulin- nhờ có chứa nhóm benzamido.

Trên đây là các loại thuốc điều trị tiểu đường tuýp 2 phổ biến hiện nay, tuy nhiên bạn cần tham khảo ý kiến của chuyên gia hoặc bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất.